Том 1 № 1 (2021): КОМПЬЮТЕРНАЯ ЛИНГВИСТИКА: ПРОБЛЕМЫ, РЕШЕНИЯ, ПЕРСПЕКТИВЫ
Статьи

LINGVISTIK DASTURLAR UCHUN O„ZBEK TILIDAGI FRAZEMALAR BAZASINI YARATISH TAMOYILLARI

Manzura Abjalova
Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‗zbek tili va adabiyoti universiteti
Биография
Baxtiyor Abdumuminov
Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‗zbek tili va adabiyoti universiteti
Биография

Опубликован 2021-04-27

Ключевые слова

  • frazema,
  • frazeologik birikma,
  • sintaktik tahlil,
  • lingvistik ta‘minot

Аннотация

Frazeologizmlar yaxlitligicha yoki muayyan so‗zning ko‗chma
ma‗noda qo‗ llanishi asosida yuzaga keladi. Masalan, og‗zi qulog‗ida iborasi
tarkibidagi so‗zlar bir butun holda ko‗chma ma‘noda qo‗ llanilib, xursand
tushunchasini ifodalagan. Shuningdek, qo‗l ko‗tarmoq birikmasi ko‗chma
ma‘noda urmoq tushunchasini beradi. Shu bois ular nutqning erkin sintaktik
birliklaridan farqli ravishda, tilning turg‗ un birikmalari hisoblanadi. Frazeologik
iboralar so‗zlar singari tilning lug‗aviy birliklari qatoridan o‗ rin egallaydi. Shu
bois matnlar bilan ishlashga mo‗ljallangan dasturlarning lingvistik ta‘minotini
yaratishda frazemalarga yaxlit shakl sifatida qaraladi va sintaktik derivatsiya
o‗rni, munosabat shakli ko‗rsatkichi qat‘iy belgilab berilishi muvofiq sanaladi.
Ushbu maqolada frazemalar va ularning lingvistik dasturlar bazasiga
kiritilish holati xususida so‗z yuritiladi.