Vol. 1 No. 1 (2025): COMPUTER LINGUISTICS: PROBLEMS, SOLUTIONS, PROSPECTS
Articles

OʻZBEK TILI MATNLARIDA UNDOV GAPLARNI TAHLIL QILISHNING QOIDAGA ASOSLANGAN ALGORITMI

Maksud Sharipov
Urgench State University
Bio

Published 2025-05-03

Keywords

  • Tinish belgilari, NLP, undov belgisi, undov gaplar.

Abstract

Bu ishda biz oʻzbek tili matnlari undov gaplarini tahlil qilishning qoidaga asoslangan algoritmini ishlab chiqishni koʻrib chiqamiz. Undov gaplar — gaplovchi shaxsning his-tuygʻularini (hayrat, quvonch, gʻazab, achinish, chaqiriq va h.k.) ifodalovchi gaplar boʻlib, koʻpincha undov soʻzlar, emotsional ohang yoki maxsus soʻz tartibi bilan ajralib turadi. Oʻzbek tili kam resursli til hisoblangaligi sababali hozirgacha bunday algoritmlar ishlab chiqilmagan. Oʻzbek tili matnlaridagi gaplarning undov belgilari toʻgʻri yoki notoʻgʻri qoʻyilganligini aniqlash masalasini yechishning qoidaga asoslangan algoritmi ishlab chiqilgan va qoidalar bazasi yaratilgan.